Cyberbezpieczeństwo i… dobre samopoczucie

O kluczowych potrzebach kompetencyjnych w sektorach informatyki oraz telekomunikacji i cyberbezpieczeństwa nie przesądza jednak tylko powszechność hybrydowego modelu pracy. W znacznym stopniu wpływać na nie będą również inne trendy rysujące się, zdaniem uczestników badania, coraz wyraźniej w środowisku postpandemicznym. Dla ponad trzech czwartych (78 proc.) biorących udział w badaniu przedstawicieli polskich firm największe znaczenie będzie miało cyberbezpieczeństwo. Na drugim miejscu znalazła się sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe (62 proc.), a praca zdalna została w tym ujęciu wymieniona na miejscu trzecim (61 proc.). Około połowa respondentów wskazała również na cloud computing/przetwarzanie brzegowe oraz na big data/data science.

Wiodące znaczenie przypisywane cyberbezpieczeństwu nie dziwi. W konsekwencji lockdownów podniósł się poziom cyfryzacji wielu obszarów funkcjonowania polskich firm, a w ślad za tym zwiększyły się także pola podatności na ataki. W oczywisty więc sposób dla ponad dwóch trzecich badanych (68 proc.) cyberbezpieczeństwo jest również największym wyzwaniem związanym z hybrydową przyszłością pracy i biznesu w kontekście rozwoju potrzebnych kompetencji i kwalifikacji.

Duża grupa pracodawców przypisuje też jednak kluczowe znaczenie tzw. miękkim aspektom pracy, jak dobre samopoczucie pracowników i równowaga między życiem zawodowym i prywatnym (59 proc.) oraz budowanie integracji zespołowej w organizacji (56 proc.). Dopiero w dalszej kolejności, dla niecałej połowy respondentów (48 proc.), ważnym wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej, stabilnej infrastruktury sieciowej.

Źródło: Raport z badania „Wpływ skutków pandemii koronawirusa na potrzeby kompetencyjne sektorów Informatyki oraz Telekomunikacji i Cyberbezpieczeństwa w konsekwencji rozwoju zastosowań technologii cyfrowych oraz kształtowania się nowego modelu pracy”, 2023

Z drugiej strony przedstawiciele firm potwierdzają realizację konkretnych działań związanych z zapewnieniem cyberbezpieczeństwa w warunkach funkcjonowania w środowisku pandemicznym i postpandemicznym. Jak twiedzi 71 proc. badanych, wdrożenie zdalnego lub hybrydowego modelu pracy wpłynęło na poziom inwestycji w obszarze cyberbezpieczeństwa w ich firmie. Wśród podejmowanych działań wymieniono: wdrożenie oprogramowania antywirusowego i antyspamowego (75 proc.), zastosowanie firewalli i innych urządzeń zabezpieczających typu UTM (72 proc.), wdrożenie polityki bezpieczeństwa i dobrych praktyk (71 proc.).

Stosowano również rozwiązania takie, jak: DLP, EDR, SOC, zero trust, szyfrowanie, testy bezpieczeństwa, wewnętrzne zespoły ds. cyberbezpieczeństwa, VPN, password management, XDR/EDR, MFA i inne kompleksowe rozwiązania oparte o analizę ryzyka. Jedynie 8 proc. respondentów jest zdania, że zaistnienie nowych warunków organizacji pracy i prowadzenia działalności biznesowej nie miało wpływu na inwestycje ich firm w zakresie bezpieczeństwa cyfrowego.

Kompetencje biznesowe najbardziej pożądane

W jakim zakresie wskazywane przez przedstawicieli firm z sektorów informatyki oraz telekomunikacji i cyberbezpieczeństwa trendy oraz idące w ślad za nimi potrzeby kompetencyjne przekładają się na aktualne plany rekrutacyjne? Na jakie specjalizacje przedsiębiorstwa prowadzą aktualnie rekrutację lub zamierzają zatrudniać w ciągu najbliższego roku? Dominujące miejsce zajmuje poszukiwanie deweloperów, w tym programujących w językach: Java, C++, .NET/C# (61 proc.). W dalszej kolejności poszukiwani są specjaliści z zakresu cyberbezpieczeństwa, a wśród nich zatrudniani w SOC-ach oraz architekci bezpieczeństwa (55 proc.), a także eksperci od technologii webowych (47 proc.).

Poza wyżej wymienionymi, najbardziej poszukiwanymi specjalistami, firmy rekrutują także: analityków biznesowych, DevOpsów, DevSecOpsów, wdrożeniowców, integratorów, konsultantów IT, osoby odpowiedzialne za wsparcie techniczne oraz specjalistów zajmujących się sztuczną inteligencją, big data, designem i project managementem.

Firmy twierdzą, że ich obecne i przyszłe potrzeby kompetencyjne wynikają głównie z posiadanych planów i strategii rozwojowych (73 proc.) oraz obserwacji ogólnych trendów rozwojowych (70 proc.). W mniejszym stopniu są wynikiem bieżących ustaleń w zakresie aktualnych priorytetów biznesowych (42 proc.).

Uczestnicy badania podkreślają jednak, że w rzeczywistości postpandemicznej w największym stopniu będzie rosło zapotrzebowanie na kompetencje biznesowe umożliwiające skuteczną współpracę z klientem i monitorowanie jego potrzeb (85 proc. pozytywnych wskazań) oraz na umiejętności praktyczne związane z pisaniem kodu i znajomością języków programowania (79 proc. pozytywnych wskazań). Na znaczeniu będzie też zyskiwała umiejętność uczenia się przez całe życie – life-long learning (72 proc. pozytywnych wskazań).

Na szczególną uwagę zasługują opinie dotyczące istniejących luk kompetencyjnych. Badani obserwują głównie braki w zakresie kompetencji biznesowych potrzebnych w relacjach z klientami (53 proc.), kompetencji związanych bezpośrednio z wytwarzaniem i utrzymywaniem rozwiązań technologicznych (46 proc.) oraz umiejętności odnajdywania się przez pracowników w rzeczywistości biznesowej (43 proc.). Likwidacja tych luk będzie jednym z najważniejszych wyzwań dla systemu edukacji i rynku pracy sektorów IT i TCB w najbliższym czasie.

O badaniu Badanie ”Wpływ skutków pandemii koronawirusa na potrzeby kompetencyjne sektorów Informatyka oraz Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo w konsekwencji rozwoju zastosowań technologii cyfrowych oraz kształtowania się nowego modelu pracy” zostało przeprowadzone w ramach działalności Sektorowej Rady ds. Kompetencji – Informatyka oraz Sektorowej Rady ds. Kompetencji Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo. Zrealizowane zostało przez firmę Antal na przełomie stycznia i lutego br. metodą CAWI i CATI na próbie 262 firm z zachowaniem zasady reprezentatywności w poszczególnych sektorach.