Wprowadzenie nowych zasad
rozliczania leasingu operacyjnego planują m.in. International Accounting
Standards Board (Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości) i US
Financial Accounting Standards Board (Rada Standardów Rachunkowości Finansowej
działająca na terenie USA). Opowiada się za tym także Komitet Nadzoru Bankowego
w Bazylei. – We wspomnianych instytucjach trwa dyskusja nad zmianą
międzynarodowego standardu rachunkowego, dotyczącego ujmowania leasingu
w sprawozdaniach finansowych, i nad wprowadzeniem ograniczeń
w kwalifikowaniu leasingu jako operacyjnego – mówi Mariusz Włodarczyk,
członek zarządu BZ WBK Leasing. – Ma to zapewnić większą przejrzystość
sprawozdań, a także umożliwić kontrahentom firmy korzystającej
z leasingu ocenę jej rzeczywistych zobowiązań. Zdaniem Roberta Szyca,
vendor product managera CSI Leasing, decyzja o wprowadzeniu nowych
przepisów, jeśli zapadnie, będzie niekorzystna dla przedsiębiorstw. –
Uniemożliwione zostanie wliczanie w koszty firmy faktur za leasing
operacyjny – twierdzi Szyc. – Klienci będą zobowiązani amortyzować
przedmiot i uwzględniać w kosztach tylko odsetki. Według
przedstawiciela CSI opcja operacyjna jest chętniej wybierana niż finansowa.
Zapewnia zaliczanie przedmiotu leasingu do majątku leasingodawcy, a raty
są znacznie niższe niż w przypadku drugiego rozwiązania, bo nabywca
zalicza do kosztów uzyskania przychodu wszelkie opłaty.

Trochę wody upłynie

Prawdopodobnie zmiany,
o których w sierpniu szeroko informowało CSI Leasing, nie zostaną
wprowadzone szybko. – Nie mamy żadnych sygnałów od ustawodawców, na
podstawie których moglibyśmy się przygotować do nowelizacji przepisów –
zapewnia Marek Mazur, starszy specjalista ds. public relations
w Europejskim Funduszu Leasingowym. – Bacznie przyglądamy się
kierunkom rozwoju branży leasingowej zarówno w zakresie prawnym, jak
i organizacyjnym. Propozycje zmian z pewnością wywołałyby spore
poruszenie w branży, ale obecnie korzystanie z leasingu operacyjnego
odbywa się na starych zasadach.

Postęp prac nad poprawkami w przepisach dotyczących
sposobu klasyfikacji, wyceny i ewidencji umów leasingowych (uregulowanych
w Międzynarodowych Standardach Rachunkowości – MSR 17) śledzi Związek
Polskiego Leasingu. – Prace trwają od 2009 r. – wyjaśnia Andrzej
Sugajski, dyrektor generalny ZPL. – Zmiany dotkną w pierwszej
kolejności jedynie tych firm, które stosują międzynarodowe standardy
sprawozdawczości finansowej. Biorąc jednak pod uwagę dotychczasowe
doświadczenia, należy się spodziewać, że z czasem zostaną uwzględnione
także w polskiej ustawie o rachunkowości.

Mariusz Włodarczyk również podkreśla, że zmiany standardu
rachunkowego są dopiero na etapie uzgodnień na szczeblu instytucji
europejskich. – Nie sądzę, żeby zostały wdrożone w bieżącym czy nawet
w przyszłym roku – mówi przedstawiciel BZ WBK Leasing. Dodaje jednak,
że nawet jeśli tak się stanie, nie przesądza to, że z przepisów PIT/CIT
zniknie automatycznie leasing operacyjny. – Obecnie nie ma nawet
wstępnych projektów zmian przepisów podatkowych, które eliminowałyby leasing
operacyjny, umożliwiający zaliczenie całych opłat do kosztów uzyskania
przychodów – twierdzi.

Joanna Dominiak, kierownik ds. finansowania Comarch ERP,
uważa, że do sprawy należy podchodzić spokojnie. – W związku
z trwającą dyskusją i brakiem porozumienia Rady Standardów
Rachunkowości Finansowej (FASB) z Radą Międzynarodowych Standardów
Rachunkowości (IASB) w kwestii ostatecznego kształtu modyfikacji,
dotyczących sposobu księgowania umów leasingu operacyjnego, decyzji
o ewentualnym ich wprowadzeniu możemy się spodziewać najprędzej
w 2012 r. A i to nie jest pewne.

 

Bez nerwów

W ocenie specjalistów
proponowane zmiany wpłyną w przyszłości na stosowane rozwiązania
sprawozdawcze w firmach korzystających z obecnej formuły leasingu
operacyjnego. Andrzej Sugajski podkreśla jednak, że ich skutki już dziś są brane
pod uwagę przez instytucje finansowe. – Dzieje się to na etapie
procedury oceny ryzyka kredytowego zobowiązań z tytułu umowy
o finansowaniu inwestycji leasingiem operacyjnym – tłumaczy. – Ale
trzeba zaznaczyć, że aktualnie nie ma żadnych podstaw do twierdzenia, iż
proponowane zmiany w międzynarodowych standardach sprawozdawczości
finansowej będą miały wpływ na podatkowe traktowanie tych umów.

Joanna Dominiak jest zdania, że zmiany w planowanym
kształcie mogą mieć wpływ na warunki oferty leasingu operacyjnego dla klienta
w zakresie rachunkowości lub wykupu przedmiotu leasingu. Podkreśla
jednocześnie, że Comarch, od lat oferujący klientom narzędzie finansowania
w postaci leasingu operacyjnego, wraz ze swymi partnerami – największymi
instytucjami leasingującymi w Polsce – śledzi zmiany
w przepisach i przygotuje się na ich wprowadzenie tak, by oferta
leasingu była dla rynku nadal atrakcyjna.

Przemysław
Wilgosiewicz, specjalista ds. usług finansowych w Vobisie, mówi, że leasing
operacyjny to znacznie więcej, niż możliwość wliczenia całej kwoty raty
leasingowej w koszt uzyskania przychodów i brak konieczności
księgowania odpisów amortyzacyjnych. – Przede wszystkim zapewnia
finansowanie inwestycji IT bez angażowania środków własnych, proste
i przejrzyste procedury oraz szeroką dostępność, a także elastyczne
dostosowanie do bieżących potrzeb przedsiębiorstw w dynamicznie
zmieniającej się sytuacji rynkowej – twierdzi. – Dlatego naszym
zdaniem planowane zmiany nie powinny sprawić problemu producentom,
dystrybutorom i resellerom, którzy przecież potrafią przedstawić klientom
pełny wachlarz korzyści wynikających z wyboru leasingu, jako formy
finansowania inwestycji. Poza tym personalizowanie oferty i obudowanie jej
dodatkowymi usługami może zniwelować wszelkie ewentualne niekorzystne zmiany
w przepisach.

Planowane modyfikacje
dotyczące rozliczeń leasingu operacyjnego nie spędzają też snu z oczu
Katarzyny Opałko, dyrektor finansowej RRC. – Mogłyby być kłopotliwe dla
firm, które na dużą skalę korzystają z szybszego rozliczenia kosztów pod
względem podatkowym – wyjaśnia. – Ale 
zmiany będą dotyczyć głównie niskowartościowych i krótkotrwałych
umów leasingu. Inwestycje o znacznej wartości i długim okresie
finansowania rozliczane są w ramach leasingu finansowego. Dlatego nowe
zasady rozliczeń leasingu operacyjnego, jeśli zostaną wprowadzone, nie powinny
znacząco wpłynąć na poziom zakupów dokonywanych przez naszych partnerów.

Mariusz Włodarczyk

członek zarządu BZ WBK Leasing

Bardzo trudno przesądzić, jaki wpływ na ograniczenie
wykorzystania leasingu operacyjnego przez producentów, dystrybutorów
i resellerów będzie miał nowy standard rachunkowy. W tym momencie nie
wiadomo, w jakim ostatecznie kształcie zostanie przyjęty. Z aktualnego
brzmienia projektu wynika, że znaczna część umów leasingu tzw. pozabilansowego
(czyli operacyjnego w ujęciu rachunkowym) musiałaby ulec zmianie na
leasing finansowy. Ponieważ wiele podmiotów prowadzących pełną sprawozdawczość
rachunkową poszukuje rozwiązań pozwalających finansować wydatki na rozwój IT
w formach pozabilansowych, taka zmiana mogłaby osłabić rolę leasingu
w finansowaniu inwestycji, a co za tym idzie – częściowo
ograniczyć bardzo owocną do tej pory współpracę firm zajmujących się wdrażaniem
technologii IT z firmami leasingowymi.

Leasing, również ten ujmowany w księgach rachunkowych
jako finansowy, skutecznie konkuruje z kredytem i innymi formami
finansowania inwestycji. Cały czas funkcjonują rozwiązania podatkowe
umożliwiające zaliczenie całej opłaty do kosztów podatkowych, nie są planowane
w tym zakresie żadne zmiany. Poza tym jedną z najważniejszych
korzyści wspólnej oferty producenta, dystrybutora, resellera i firmy
leasingowej jest możliwość zaproponowania klientowi nie tylko pozabilansowego
ujęcia wydatków na rozwój IT, ale przede wszystkim atrakcyjnej
i dostosowanej do jego potrzeb oferty finansowej oraz wielu usług na
korzystnych warunkach: dostawy, serwisu, wymiany, upgrade’u, zwrotu sprzętu.
Z punktu widzenia resellerów, dystrybutorów i producentów IT to
czynnik decydujący o jakości obsługi klienta.