Za jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy badanie The 2023 Global Ransomware Report uznaje rozpowszechnienie się usług Ransomware-as-a-Service (RaaS), dzięki którym nawet niedoświadczeni cyberprzestępcy mogą łatwo przeprowadzać zaawansowane ataki i szybko na tym zarobić. RaaS to model biznesowy, w którym twórcy oprogramowania ransomware udostępniają innym osobom narzędzia i infrastrukturę potrzebną do przeprowadzenia tego typu ataków. Dostawcy RaaS zwykle pobierają prowizję lub udział z zysków od opłaconych okupów za odszyfrowanie plików, tworząc tym samym model biznesowy bazujący na współpracy i dzieleniu się ryzykiem.

W swoim raporcie eksperci Fortinet wskazują, jak przedsiębiorstwa mogą przygotować się na cyberataki z wykorzystaniem posiadanych narzędzi, procesów i kadry pracowniczej.

W przypadku narzędzi, siedem najczęściej wymienianych w badaniu mechanizmów, z których każdy uważany jest za istotny dla ochrony przed tego typu atakami przez co najmniej połowę respondentów, to: rozwiązania zabezpieczające infrastrukturę Internetu rzeczy (IoT), zapory sieciowe nowej generacji (NGFW), rozwiązania Secure Access Service Edge (SASE), ochrona zasobów chmurowych (CWP), wykrywanie zagrożeń na urządzeniach końcowych i reagowanie na nie (EDR), egzekwowanie reguł dostępu do sieci w modelu zero trust oraz wdrażanie umożliwiających to narzędzi (ZTNA), a także stosowanie bezpiecznych bram poczty elektronicznej (SEG).

Jeśli chodzi o procesy, to każda firma powinna zbudować, utrzymywać oraz regularnie sprawdzać i aktualizować swój plan reagowania na incydenty. Uczestnicy badania 2023 Global Ransomware Report, za jeden z trzech najważniejszych priorytetów uznali „usprawnienia w kadrze pracowniczej i procesach”.

W walce z ransomware bardzo ważne jest także prowadzenie szkoleń z zakresu rozpoznawania zagrożeń i reagowania na nie. Eksperci wskazują, że treningów nie należy rozpoczynać, gdy dojdzie już do incydentu, takiego jak atak ransomware. Zespoły ds. bezpieczeństwa powinny skutecznie nauczyć się, jak zapobiegać i reagować na zagrożenia jeszcze przed ich wystąpieniem. Dlatego w procesie edukowania warto rozważyć prowadzenie symulacji ataków ransomware oraz z użyciem innego rodzaju złośliwego kodu. Istnieje wiele dostępnych szkoleń, m.in. w instytucie SANS, Information Systems Audit and Control Association (ISACA), Cloud Security Alliance oraz innych instytucjach.

– Udział w szkoleniach powinny brać nie tylko zespoły ds. bezpieczeństwa. Świadomość pracowników na temat zagrożeń, w tym ataków realizowanych według różnych scenariuszy, np. z wykorzystaniem inżynierii społecznej, należy podnosić na każdym szczeblu. Warto też skorzystać z narzędzi do symulowania różnych form zagrożeń, takich jak phishing, vishing i smishing, co pomoże pracownikom w wyrobieniu poprawnych nawyków w rozpoznawaniu nawet skomplikowanych ataków – twierdzi Robert Dąbrowski, szef zespołu inżynierów Fortinet w Polsce.