Co piszczy w VAT-cie

Zmian w przepisach podatkowych obowiązujących od stycznia 2013 r. jest
co niemiara. Do najważniejszych z nich (z punktu widzenia producentów programów
do obsługi przedsiębiorstwa) należy zaliczyć nowe zasady fakturowania, obsługę
tzw. metody kasowej dla małych podatników oraz ulgi na złe długi (likwidacja
zatorów płatniczych).

Zmiany dotyczą ( dużym uproszczeniu): obliczania podatku należnego,
nowych reguł wystawiania faktur, w tym ich nowe oznaczeń i terminów ich
wystawiania i płatności, nowych rodzajów tych dokumentów, np. faktur zbiorczych
i uproszczonych oraz liberalizacji w obrocie fakturami elektronicznymi. Zmiany
zasad prawnych to zawsze okazja do zarobku dla producentów oprogramowania dla
firm. Przykładowo Comarch spodziewa się kilkunastoprocentowego wzrostu
przychodów za pierwszy kwartał 2013 roku.

Co się dokładnie zmienia

Najważniejsze
zmiany, jakie zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2013 roku, są ujęte w dwóch
aktach prawnych: nowelizacji tzw. rozporządzenia fakturowego (określającego
m.in. zasady wystawiania i przechowywania faktur) opublikowanego w Dz. U. z
2012 poz. 1428 oraz w tzw. III ustawie deregulacyjnej opublikowanej w Dz. U. z
2012 poz. 1342. Obejmują one przede wszystkim: zmianę zawartości faktur –
obowiązkowe klauzule decydujące o klasyfikacji transakcji, data dokonania
dostawy lub wykonania usługi zamiast daty sprzedaży, rezygnacja z oznaczeń
oryginał/kopia na egzemplarzach faktur; a także uproszczenia w procesie
fakturowania – możliwość wystawiania faktur zbiorczych dokumentujących kilka
dostaw dokonanych w trakcie miesiąca oraz faktur uproszczonych z mniejszą liczbą
danych, likwidacja obowiązku wystawiania faktur wewnętrznych, liberalizacja
zasad związanych z wystawianiem faktur przez nabywcę, tj. „samofakturowaniem”,
regulacje związane z wykorzystaniem faktur elektronicznych.

Ponadto nowe przepisy wprowadzają obowiązek zapewnienia autentyczności
pochodzenia, integralności treści i czytelności faktury (niezależnie od jej
formy: papierowa/elektroniczna); a także możliwość zastosowania kursu
Europejskiego Banku Centralnego dla potrzeb przeliczania transakcji walutowych.
Warta uwagi jest także modyfikacja metody kasowej – zmiany w terminach
powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy (brak obowiązku w sytuacji, gdy
odbiorca jest czynnym podatnikiem VAT, termin 180 dni – jeżeli nabywca nim nie
jest); wprowadzenie „ulgi na złe długi” (regulacje związane z niwelowaniem
zatorów płatniczych) po stronie podatku VAT – konieczność skorygowania podatku
naliczonego na deklaracji VAT-7 po stronie dłużnika, wierzyciel zaś ma
przywilej skorygowania podatku należnego oraz składa zawiadomienie VAT-ZD; a
także nowych formularzy deklaracji VAT-7, VAT-7D i VAT-7K.

Zdążyć dostosować

Nie ulega
wątpliwości, że producenci oprogramowania dla firm muszą dostosować swoje
produkty do aktualnie obowiązujących przepisów. Zwykle zaczynają modyfikować
systemy już na etapie projektów ustaw i rozporządzeń.

Insert rozpoczął prace nad zmianami w VAT na 2013 r. już w maju ub.r. ,
kiedy została opublikowana pierwsza wersja projektu zmian w ustawie o podatku
od towarów i usług. – Projekt ten zakładał wtedy wejście w życie zmian od 1
stycznia 2013 r., przy czym zawierał wiele błędów merytorycznych – np. w
świetle ówcześnie projektowanych przepisów nie można było wystawić faktury w
walucie obcej przed zakończeniem miesiąca. Według przepisów VAT należało wykazywać
w przeliczeniu na złotówki, a do przeliczenia stosować kurs z przedostatniego
roboczego dnia danego miesiąca – tłumaczy Marek Pyznarski, Produkt Menedżer
systemu Subiekt GT w Insercie.

Marek Pyznarski

 

Produkt Menedżer systemu Subiekt GT w Insercie

Wśród zmian w VAT należy wyróżnić nowy zakres
obligatoryjnych danych, jakie powinna zawierać faktura – w tym celu
zmodyfikowaliśmy dane dotyczące faktur w programach z linii InsERT GT oraz w
systemie ERP Navireo, a także przygotowaliśmy nowe wzorce wydruku. Było ich
niemało – w samym tylko Subiekcie GT około 50. Wprowadziliśmy także obsługę
faktur uproszczonych, które mogą zawierać mniej danych niż  tradycyjna faktura – m.in. w zakresie danych
nabywcy wystarczy jego numer identyfikacji podatkowej oraz mniej danych o
sprzedawanym asortymencie. Faktury uproszczone mają jednak kilka ograniczeń:
limit kwoty całkowitej wartości dokumentu do 450 zł lub 100 euro czy też
obowiązek wykazywania pełnych danych na wystawianych do nich korektach.

Mimo wszystko wydaje się, że ten rodzaj faktur znajdzie
szerokie zastosowanie w punktach sprzedaży, gdzie jest wielu różnych i często
zmieniających się nabywców, np. na stacjach benzynowych lub w hotelach. Zmiany
te objęły swym zakresem także programy księgowe, w tym obsługę nowych
deklaracji skarbowych obowiązujących w 2013 r.

Aby użytkownicy mogli szybko i w łatwy sposób dostosować
swoje systemy, opracowaliśmy specjalny kreator wdrożeniowy. Wersje programów
zawierające wszystkie te zmiany zostały opublikowane w drugiej połowie grudnia
2012.

Nasze prace obejmowały także obsługę kasowej metody
rozliczania VAT oraz korygowania kosztów uzyskania przychodu – w przypadku
nieopłacenia zobowiązań. Zmiany te dotyczą zarówno części handlowej, jak i
księgowej systemów InsERT GT i ERP Navireo.

Projekt ten ewoluował i był wielokrotnie zmieniany, co nie ułatwiało
producentom prac nad rozwojem programów. Dlatego w pierwszej kolejności
skupiali się na obowiązkowych dla państw członkowskich zmianach, jakie zawarte
były w dyrektywie 2010/45/UE z dnia 13 lipca 2010 r. Jak pokazało życie, był to
słuszny krok, ponieważ ostatecznie zmiany ustawowe zostały podzielone na dwie
części (wchodzące w życie od 1 kwietnia 2013 i od 1 stycznia 2014), ale zmiany
przepisów wymuszone dyrektywą zostały wprowadzone od stycznia 2013 w drodze
rozporządzenia (podpisanego dopiero 11 grudnia).

Podobnie
postępują także inni producenci systemów dla firm. – Od zapowiedzi zmian
późną wiosną 2012 r. uważnie śledziliśmy wszelkie doniesienia i analizowaliśmy
możliwe scenariusze – mówi Katarzyna Kaganiec, dyrektor działu Zarządzania
Produktami w Sage’u. – Zawsze na bieżąco staramy się uważnie śledzić
wszystkie zmiany w regulacjach prawnych i bardzo szybko wprowadzamy je do
naszych programów – wtóruje jej Rafał Mróz, dyrektor ds. Asseco WAPRO ERP w
Asseco Business Solutions.

Działania edukacyjne

Producenci oprogramowania, oprócz jak najszybszego dostosowywania
systemów do nowych zasad, podejmują też szereg działań edukacyjny dla klientów
oraz rynku, aby zmiany te były dla przedsiębiorców jak najmniej dotkliwe do
wejścia w życie. Comarch już w sierpniu 2012 roku utworzył portal, gdzie
zamieszczane są na bieżąco aktualności dotyczące zmian w przepisach, które
rozjaśniają zawiłe zagadnienia prawne. – W ramach akcji edukacyjnej
zorganizowaliśmy także serię bezpłatnych szkoleń online dla przedsiębiorców. Dwa
z nich odbyły się w minionym roku, a kolejne – 29 stycznia br. Tym razem za
główny cel postawiliśmy sobie przedstawienie zmian w praktyce na naszych
systemach Comarch ERP iFaktury24, Comarch ERP Optima oraz Comarch ERP XL.
Pokazaliśmy m.in. jak zmieniły się oznaczenia na fakturach. Uczestnicy
szkolenia internetowego mogli zobaczyć m.in. jak wystawić fakturę uproszczoną
oraz jak w praktyce wygląda „ulga na złe długi”, czyli regulacje związane z
niwelowaniem zatorów płatniczych po stronie podatku VAT – wylicza Łukasz Żur,
Bussines Development Manager MSP w Comarchu.

Ponadto w
ramach prac nad dostosowaniem systemów Comarch ERP do nowych przepisów
producent powołał zespół monitorujący wielokrotne zmiany w projektach ustawy o
VAT, korzystał także z wiedzy ekspertów zewnętrznych (w tym konsultacji w
Ministerstwie Finansów).

Także dla
użytkowników systemów Asseco WAPRO producent przygotował specjalny poradnik
(http://zmiany-w-vat.wapro.pl/.), w którym publikuje informacje o zmianach w
przepisach oraz o tym, jak zmieniają się w związku z tym programy Asseco BS.
Treści tam zawarte są na bieżąco aktualizowane o materiały związane z
zagadnieniami i problemami, szczególnie interesującymi klientów.

Co dalej?

Przed producentami oprogramowania już wkrótce kolejne zmiany. Sage w
kontekście zmian prawnych przygotowuje m.in. oprogramowanie kadrowo-płacowe, do
obsługi nowych przepisów z obszaru zatrudnienia, np. urlopów pracowniczych,
rodzicielskich. – Niektóre z tych zmian są już pewne i zaczną obowiązywać we
wrześniu br., inne są nadal w trakcie przygotowywania. Planujemy dostarczyć je
na rynek w lipcu br. –mówi Katarzyna Kaganiec z Sage’a.

Dla Insertu w najbliższej przyszłości najważniejszym nowym aktem prawnym
będzie ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Obecnie trwają
prace legislacyjne w Sejmie (ustawa jest po pierwszym czytaniu). Jeśli wejdzie
ona w życie w proponowanym kształcie, wprowadzi maksymalny dopuszczalny termin
odroczenia płatności na 60 dni (z nielicznymi wyjątkami), zaś w przypadku
większości organów publicznych – na 30 dni. Korzystniejsze dla wierzycieli mają
być także zasady naliczania odsetek karnych. Dodatkowo ustawa wprowadzi nowy
instrument, którego celem jest zwrot wierzycielowi kosztów poniesionych przy
dochodzeniu długu. Wierzycielowi przysługiwać będzie – bez wezwania dłużnika –
stała kwota rekompensaty w wysokości równoważnej 40 euro (wg średniego kursu
NBP na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie
pieniężne stało się wymagalne).

Lutowe wersje
programów Comarchu będą już dostosowane do zmian wchodzących 1 kwietnia 2013
roku. Będą to zmiany dotyczące głównie zmiany w VAT – ulga za złe długi; zmiany
w podatku dochodowym – korekta podatku dochodowego w przypadku niezapłaconych
faktur ujętych w deklaracji jako KUP; nowych wzorów formularza deklaracji
VAT-7(13), VAT-7K(7), VAT-7D(4). Producent planuje też już teraz wprowadzenie
zmian dotyczących momentu powstania obowiązku podatkowego.

Piotr Krzysztoporski

 

dyrektor ds. Konsultingu IT w Epicorze

W zakresie zmian, jakie weszły w życie w styczniu 2013 r.
nie znaleźliśmy takich, które wymagałyby upgrade’u systemów oferowanych przez
Epicor. Wprowadzanie ewentualnych modyfikacji jest możliwe w ramach
wcześniejszych wersji, chociaż zwykle związane jest z instalacją dodatkowych
raportów i przeprowadzeniem ewentualnych szkoleń. Takie działania generują
koszty na stosunkowo niskim poziomie. Obejmują one od kilku do kilkunastu
godzin pracy konsultanta pomagającego zmienić parametry systemu i zrealizować
szkolenia.

Należy też pamiętać, że część zmian nie jest obowiązkowa –
np. przedsiębiorca nie ma obowiązku wystawiania faktury uproszczonej. Jeśli
uzna, że chce taki dokument wystawiać, to zapewne będzie się to wiązało z
konsultacjami, ale równie dobrze może w ogóle tej zmiany nie wprowadzać i nie
ponosić żadnego kosztu.

Użytkownicy płacący maintenance, czyli opłatę serwisową,
mają dostęp do najnowszych wersji systemu bez ponoszenia dodatkowych opłat,
choć oczywiście muszą liczyć się z kosztami w odniesieniu do samej usługi
wykonania upgrade’u. Wśród naszych klientów mamy zarówno takich, którzy są w
stanie przeprowadzić taki proces samodzielnie, jak i takich, którzy korzystają
z odpłatnych usług zespołu konsultantów.