CRN Czym właściwie jest „polski” Hub GAIA-X?

Dariusz Śpiewak Definiowanie, czym jest polski Hub GAIA-X, trzeba zacząć od wskazania czym jest GAIA-X. A jest to stowarzyszenie użytkowników, ale także dostawców usług chmurowych, przedstawicieli świata nauki oraz innych grup interesariuszy, którego celem jest stworzenie standardów funkcjonowania usług opartych na chmurze. Jest to o tyle istotne, że odnosi się także do AI, IoT, 5G, edge computingu i innych usług funkcjonujących w zakresie gromadzenia i przesyłania danych. Co ważne, dotyczy także chmury hybrydowej, która zapewni otwarte, transparentne i bezpieczne gromadzenie i przetwarzanie danych. Obecnie w każdym z krajów unijnych tworzony jest Hub, którego zadaniem jest szerokie promowanie standardów funkcjonowania chmury w ramach UE, wspólnego określania zasad wymiany danych oraz tworzenia takich warunków, żeby w ramach wzajemnego zaufania powstawały usługi do wymiany danych według określonych standardów. To wymaga koordynacji oraz propagowania opracowanych standardów w każdym z krajów UE. Polski Hub jest kolejnym, obok powołanych w maju w Luksemburgu i Słowenii, który powstaje w ramach stowarzyszenia.

Co będziecie rekomendować i nad czym „czuwać”, jako PIIT, w dialogu z unijnymi prawodawcami w kontekście regulowania europejskiego rynku chmury?

W ramach określonych obszarów trwają prace nad tworzeniem opisów, w jakim zakresie mogą być gromadzone dane oraz dostarczane usługi. Aktualnie obszary, dla których tworzone są przypadki zastosowań – Use Case – skupiają się na energii, finansach, rolnictwie, geoinformacji, zdrowiu, przemyśle 4.0, usługach mobilnych, sektorze publicznym i smart living. Dodatkowo w ramach grup roboczych trwają prace nad standardami usług chmurowych, w szczególności w obszarze usług hybrydowych, które są akceptowane w ramach europejskiego rynku chmury obliczeniowej.

„Cloud Act rzuca cień na nasze głowy. Stosunki geopolityczne między Europą, jej państwami członkowskimi a Stanami Zjednoczonymi są znormalizowane i przyjazne, ale (…) w wersji skrajnej może dojść do przejmowania i wykorzystywania zasobów chmury w Europie, w tym wszystkich znajdujących się w niej danych”. Czy zgodziłby się Pan z powyższymi stwierdzeniami Yanna Lechelle’a, szefa Scaleway?

Powód, dla którego Unia Europejska postanowiła uruchomić prace nad swego rodzaju niezależnością wydaje się oczywisty. Ogromne znaczenie miały wydarzenia, które są związane z bezpieczeństwem danych, sposobem ich gromadzenia i udostępniania, a w szczególności ograniczenia dostępu do danych czy konkretnych aplikacji. W kontekście trwających dyskusji dane są traktowane jako „nowa ropa” dla państw. Mają charakter strategiczny i znaczenie ich w kontekście nowych technologii stale będzie rosło, dlatego trudno się dziwić, że nagle tempa nabrały związane z tym prace oraz zostały do tego celu przeznaczone dodatkowe środki.

Wśród członków PIIT są Microsoft i Google. Czy wsparcie Izby dla projektu GAIA-X nie uderza w ich interesy?

W GAIA-X odnajdujemy „hyperscaler’ów”, czyli dostawców usług chmurowych z USA. Wśród jej członków są zarówno AWS, Microsoft, jak i Google. Tworzenie Huba GAIA-X w Polsce jest oceniane jako szansa dla takich podmiotów do uczestniczenia w procesie tworzenia standardów i opisywania wymagań, gdyż organizacja nie wyklucza ich udziału. Zapewne pojawią się wyzwania w zakresie bezpieczeństwa, dostosowania się do regulacji w ramach UE czy przyjęcia rozwiązań dających gwarancję suwerenności i zapewnienia kontynuacji usług.

W jaki sposób polski rząd deklaruje PIIT swoje wsparcie? 

Oczekujemy aktywnego udziału przedstawicieli administracji publicznej, gdyż w ramach tworzenia standardów nie wyobrażamy sobie braku współpracy z osobami tworzącymi wymagania formalne. Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji zgłosiła akces do GAIA-X w kwietniu 2021 r. Zrobiła to po rozmowach z KPRM oraz wieloma partnerami – uzyskaliśmy szerokie poparcie izb oraz stowarzyszeń, a do samego uczestnictwa w pracach będziemy zapraszać szerokie grono użytkowników usług chmurowych. 

Czy w Wasze prace przy projekcie zamierzacie angażować polskie centra danych i polskich usługodawców?

Zachęcamy do aktywnego uczestniczenia w pracach bieżących Huba GAIA-X w Polsce, tym bardziej, że daje to szansę polskim dostawcom usług na start w projektach unijnych.

Rozmawiał Tomasz Gołębiowski