Projekt Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej (SSPW) będzie realizowany na terenie pięciu
województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego
i warmińsko-mazurskiego(podział środków w obrębie ściany wschodniej
prezentujemy w ramce). Dzięki tej inwestycji Internet przestanie być
luksusem dla mieszkańców Polski Wschodniej. Wkrótce możemy się więc spodziewać
przetargów na budowę sieci szerokopasmowej, a to szansa na zarobek dla
resellerów, o czym pisaliśmy m.in. w artykule „Na ścianie wschodniej
zarobią wszyscy”, opublikowanym w CRN Polska nr 14/2010 oraz „Dogadać się
z samorządami” (w numerze 16/2010).

Ministerstwo Rozwoju
Regionalnego jako pierwsze w Polsce zakończyło – po czterech latach
– skomplikowany etap notyfikacji i uzyskało zgodę Komisji
Europejskiej na pomoc publiczną w tego typu projektach. To potwierdzenie,
że ich realizacja nie naruszy konkurencji na rynku telekomunikacyjnym. Decyzja
dotycząca Sieci Szerokopasmowej Polski Wschodniej stanowi jednocześnie
fundament projektów sieci szerokopasmowych w innych województwach,
ponieważ doświadczenia zdobyte w procesie notyfikacji ułatwią uzyskanie
decyzji w sprawie pozostałych projektów realizowanych przez samorządy,
a to oznacza ich przyspieszenie.

Istotna rola MRR

Beneficjentami pięciu projektów przygotowanych w ramach
Sieci Szerokopasmowej Polski Wschodniej są samorządy województw ściany
wschodniej. To pierwsze tak kompleksowe przedsięwzięcie teleinformatyczne,
które obejmie zasięgiem cały ten makroregion.

Projekty SSPW są realizowane w ramach priorytetu
Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego Programu Rozwój Polski Wschodniej,
którego celem jest zwiększenie dostępu do szerokopasmowego Internetu na tym
obszarze. W efekcie zostanie rozbudowana infrastruktura światłowodowa
(ponad 10 tys. km) umożliwiająca rozwój usług telekomunikacyjnych, w tym
świadczenie usług nowej generacji (NGA).

W przygotowaniu
projektów istotną rolę odegrało MRR. Warto tu wymienić porozumienie o współpracy między resortem a operatorami
telekomunikacyjnymi zawarte w 2007 r., zlecenie i odebranie
inwentaryzacji stanu infrastruktury szerokopasmowej oraz odpowiedzialność za
cały proces przygotowania studium wykonalności projektów SSPW. MRR
przeprowadziło również (6 kwietnia – 6 maja 2011 r.) konsultacje
z operatorami na temat założeń projektów. Ich celem było prawidłowe
zidentyfikowanie obszarów interwencji, czyli tych, które znajdą się
w zasięgu sieci, oraz zapewnienie przejrzystości udzielania pomocy publicznej.
Duże znaczenie miało również zapewnienie, że planowane lokalizacje węzłów sieci
nie kolidują z innymi inwestycjami podobnego typu planowanymi na tym
obszarze.

Podczas całego procesu
przygotowań projektów samorządy województw otrzymywały pomoc ekspercką. MRR
ściśle współpracowało również m.in. z Urzędem Komunikacji Elektronicznej,
Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Komisją Europejską. Ponadto
w ramach projektu planowane są szkolenia dla osób zagrożonych wykluczeniem
cyfrowym na terenie Polski Wschodniej, w których weźmie udział ponad 7,6
tys. osób, co oznacza, że SSPW przyspieszy rozwój społeczeństwa informacyjnego
na tym obszarze.

 
Wszystko w rękach samorządów

Notyfikacja oznacza
akceptację ostatecznego kształtu projektu i warunków budowy sieci,
a także późniejszej jej eksploatacji. Przede wszystkim ustalono, na jakich
obszarach można inwestować, czyli, gdzie rynek nie działa prawidłowo
i gdzie inwestycja nie naruszy zasad konkurencji. W projekcie wyznaczono obszary interwencji, tzw. obszary
białe, szare i czarne (BSC), nazwane w ten sposób w zależności
od istnienia na nich lub braku infrastruktury oraz świadczonych usług.

Uznano ponadto, że
infrastruktura SSPW zostanie udostępniona wszystkim przedsiębiorcom
telekomunikacyjnym na równych zasadach. Ma ją też cechować neutralność, czyli
żadne konkretne rozwiązania zastosowane w sieciach dostępowych nie będą
faworyzowane, a w celu wykorzystania tej infrastruktury do
świadczenia usług użytkownikom końcowym będzie można zastosować zarówno model przewodowy,
jak i bezprzewodowy. Prócz tego infrastruktura SSPW zostanie przygotowana
do świadczenia usług nowej generacji, co oznacza, że projekt jest zgodny
z kierunkami rozwoju rynku teleinformatycznego w UE, wyznaczonymi
w dokumencie strategicznym Europejska Agenda Cyfrowa, który stanowi jeden
z przewodnich projektów strategii Europa 2020.

Za kolejne działania
w projektach odpowiadają samorządy województw Polski Wschodniej,
a zatem dalszy sukces przedsięwzięcia zależy od ich inicjatywy. MRR
podało, że województwo warmińsko-mazurskie właśnie zakończyło dialog techniczny
z operatorami w celu rozpoczęcia inwestycji, a efekty tych prac
zobaczymy już wkrótce.

Samorządy staną się
właścicielami wybudowanej infrastruktury, jednak powodzenie projektu zależy
również od operatorów, którzy dzięki sieciom dostępowym zapewnią mieszkańcom
i firmom korzystanie z szerokopasmowego Internetu. Według
przedstawicieli MRR będzie można mówić o pełnym sukcesie projektu, jeśli
po jego zakończeniu 90 proc. gospodarstw domowych i 100 proc.
firm w Polsce Wschodniej uzyska możliwość korzystania z szerokopasmowego
Internetu.

Historia projektu Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej

Kluczowe działania podjęte przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

• 2 października 2007 r. – podpisanie porozumienia o
współpracy dotyczącej projektu Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej między MRR a operatorami
telekomunikacyjnymi.

• Zlecenie i odebranie inwentaryzacji stanu infrastruktury
szerokopasmowej dla potrzeb projektu (odbiór – czerwiec 2008 r., aktualizacja – maj 2010
r.).

• Zlecenie i odebranie studium wykonalności projektów SSPW
(odbiór – 22 marca 2010 r., aktualizacja – sierpień 2011 r.).

• Powołanie Komitetu Sterującego ds. Projektu SSPW.

• Prowadzenie uzgodnień z Komisją Europejską w ramach
procesu notyfikacji pomocy publicznej.

• Prowadzenie uzgodnień z regulatorem (Urzędem Komunikacji
Elektronicznej) na temat planowanych warunków dostępu do infrastruktury.

• 17 września 2010 r. – podpisanie porozumienia w zakresie
uzgodnień związanych z projektami budowy sieci szerokopasmowych w ramach PO RPW
oraz Regionalnych Programów Operacyjnych przez przedstawicieli MRR, UKE i TP
S.A.

• Wrzesień 2010 r. – marzec 2011 r. – zebranie danych od
operatorów telekomunikacyjnych oraz Urzędu Komunikacji Elektronicznej, potrzebnych do
wyznaczenia obszarów białych, szarych i czarnych.

• Udzielanie pomocy eksperckiej beneficjentom (m.in.
przygotowanie ekspertyz prawnych na temat modelu partnerstwa publiczno-prywatnego i
interpretacji przepisów ustawy
o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych).

• 6 kwietnia – 6 maja 2011 r. – konsultacje z operatorami
telekomunikacyjnymi.

• 10 listopada 2011 r. – notyfikacja, czyli zielone światło
Komisji Europejskiej dla projektu.