W wyniku przeglądu regulacji ochrony konsumentów Komisja Europejska uznała za konieczne, aby dokonać całościowej modyfikacji prawa w tym zakresie. W Polsce w czasie prac ustawodawczych uznano zmiany za tak istotne dla przedsiębiorców, że należy dać im co najmniej sześć miesięcy na przygotowanie się do nich. Ustawa czeka jedynie na podpis prezydenta, więc najprawdopodobniej nowe przepisy wejdą w życie na przełomie 2014 i 2015 r. Jednocześnie uchylą stare ustawy: o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o ochronie niektórych praw konsumentów.

 

Skutki B2C

Ustawa porządkuje obowiązki informacyjne przedsiębiorcy wobec konsumentów, dotąd zawarte w obu uchylanych ustawach. Dodatkowo przesuwa ona moment obowiązkowego udzielenia informacji na czas poprzedzający zawarcie umowy. Chwila, w której konsument wyraża wolę związania się umową, jest ostatnią, w której przedsiębiorca powinien go w pełni poinformować m.in. o głównych cechach produktu lub usługi oraz swoich danych kontaktowych. Obowiązek dostarczenia wyczerpujących informacji przed zawarciem umowy jest szczególną nowością w zakresie handlu tradycyjnego.

Katalog wymaganych informacji został rozszerzony w przypadku umów zawieranych na odległość i poza lokalem przedsiębiorcy – czyli przez Internet, telefon, pocztę, podczas targów, festynów, w drodze akwizycji. Przy takich umowach problematyczny dla przedsiębiorców może być przepis wskazujący, że informacje przekazane konsumentowi przed zawarciem umowy (m.in. adres elektroniczny do kontaktu z przedsiębiorcą) stanowią integralną część umowy i mogą być zmieniane jedynie za wyraźnym porozumieniem stron. W przypadku zmian przedsiębiorca musi wyczerpująco poinformować o prawie do odstąpienia od umowy, które zostało wydłużone z 10 do 14 dni.

 

Poważne zmiany zostaną wprowadzone w zakresie odpowiedzialności sprzedawcy za produkt, i to niezależnie od sposobu sprzedaży. Odpowiedzialność za niezgodność towaru z umową została włączona do odpowiedzialności z tytułu rękojmi. Zdaniem parlamentarzystów korzyścią dla handlu ma być to, że nie będzie potrzeby wyszczególniania odrębnych zasad odpowiedzialności w relacjach B2C oraz B2B.

Istotną zmianą dla przedsiębiorców w zakresie ich odpowiedzialności będzie wydłużenie domniemania istnienia niezgodności towaru z umową (według nowej regulacji – jego wady) z sześciu miesięcy aż do roku. Jednocześnie został zniesiony obowiązek zawiadomienia sprzedawcy przez konsumenta o wykrytej wadzie w terminie dwóch miesięcy od jej zauważenia. Oznacza to, że sprzedawcy odpowiadają za towar przez dwa lata od wydania przedmiotu sprzedaży (z wyjątkiem nieruchomości, w przypadku których wydłużono rękojmię do 5 lat). Jednak po pierwszym roku odpowiedzialności to konsument będzie musiał wykazać istnienie wady oraz to, że produkt uprzednio ją miał.

Zmiany B2B

Modyfikacje rękojmi obejmą nie tylko handel z konsumentami – wskazane wydłużenie okresu rękojmi w przypadku nieruchomości dotyczy również sprzedaży między przedsiębiorcami. W tych relacjach zaostrzone zostały też wymogi dotyczące zawiadamiania sprzedawcy o wadzie, ponieważ kupujący utraci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał stosownie przedmiotu umowy i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie. W przypadku, gdy wada wyszła na jaw dopiero jakiś czas później, powinien zaś – pod rygorem utraty praw do rękojmi – zawiadomić sprzedawcę niezwłocznie po jej stwierdzeniu. Ciekawostką jest rozszerzenie tzw. komercjalnej gwarancji na ogół umów sprzedaży (zarówno B2B, jak i B2C). To znaczy, że ma stać się możliwe dochodzenie od sprzedawcy roszczeń z tytułu gwarancji, jeśli zawarł on stosowne zapewnienie w reklamie przekazanej w jakiejkolwiek formie.

 

Czas zmian

Czas do wejścia w życie ustawy to ukłon w stronę biznesu. Dość długie, 6-miesięczne vacatio legis daje przedsiębiorcom szanse na dobre przygotowanie się do zmian. Oczywiście, o ile ten czas zostanie przez nich właściwie wykorzystany. Warto pamiętać, że skala modyfikacji, która czeka firmy, jest duża. Powinna bowiem objąć nie tylko regulaminy, ale też chociażby wygląd serwisów internetowych i funkcjonowanie mechanizmów zakupowych.