W ostatnich miesiącach w prasie biznesowej poświęcano wiele uwagi szeroko pojętej działalności innowacyjnej i formom wspierania polskiego biznesu z sektora nowych technologii. Zainteresowanie to wynika przede wszystkim z działań podejmowanych przez Ministerstwo Rozwoju i ogłoszonego planu #StartInPoland. Dodatkowo w nurt ten wpisuje się wspólna inicjatywa Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz PZU, w wyniku której wiele podmiotów będzie mogło ubiegać się o finansowanie dla swoich projektów. Ponadto powoli rozpoczynają się konkursy na unijne dotacje w ramach działania „Projekty B+R przedsiębiorstw”.

W ten silny trend wspierania innowacyjności wpisują się także korzyści podatkowe dla podmiotów prowadzących działalność badawczo-rozwojową. W lutowym wydaniu CRN Polska (nr 2/2016), w artykule „Działalność B+R korzystna podatkowo” opisaliśmy związane z tym ulgi podatkowe. W niniejszym artykule przedstawiamy kolejną z podatkowych preferencji, czyli ułatwienia dla podmiotów, które uzyskały status centrum badawczo-rozwojowego (CBR).

W przypadku uzyskania przez daną spółkę statusu centrum badawczo-rozwojowego może ona zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wydatki (odpisy) ponoszone na tzw. fundusz innowacyjności. Oznacza to, że kosztem uzyskania przychodu będzie dokonanie przelewu na specjalny fundusz bez konieczności jednoczesnego wydania owych środków. Należy jednak pamiętać, że CBR ma ograniczony czas na wydanie tego kapitału bez ponoszenia konsekwencji podatkowych. Przy czym utworzenie wewnętrznego funduszu innowacyjności nie jest obowiązkowe. W praktyce jednak większość CBR posiada taki fundusz.

Status centrum badawczo-rozwojowego przyznawany jest spółkom, które…

…uzyskały przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy w wysokości co najmniej 1,2 mln euro,

…w sumie 20 proc. przychodów netto w stosunku do przychodów ogółem generują ze sprzedaży własnych usług badawczo-rozwojowych,

…przedłożyły oświadczenia o niezaleganiu z zapłatą podatków oraz składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Status CBR nie jest przyznawany „dożywotnio”. Aby go utrzymać, spółka musi w każdym kolejnym roku spełniać powyższe warunki.

 

W przypadku wydzielenia funduszu innowacyjności spółka może przeznaczać miesięcznie na ten cel do 20 proc. swoich miesięcznych przychodów brutto. Środki te będą stanowić koszt uzyskania przychodów, a więc konsekwentnie będą pomniejszać podatek do zapłaty (miesięczną zaliczkę). Z tym że pieniądze zgromadzone w funduszu innowacyjności muszą zostać wydane w całości na koszty badań lub prac badawczo-rozwojowych. Należą do nich na przykład: koszty wynagrodzeń, wartość składek na ubezpieczenia, wydatki na zakup opinii czy zakup sprzętu do badań. Jeżeli spółka, która posiada status CBR, nie wyda pieniędzy zgromadzonych w funduszu innowacyjności w roku podatkowym, w którym przelała je na fundusz (lub w ciągu kolejnego roku), wtedy będzie zobowiązana do potraktowania ich jako przychodu. Tak samo będzie musiała postąpić ze środkami zgromadzonymi na rachunku funduszu innowacyjności, jeśli utraci status CBR.

Dokonywanie odpisu na fundusz innowacyjności pozwala na szybsze wliczenie w koszty niektórych kategorii wydatków, co może w znaczący sposób wpływać na sytuację finansową przedsiębiorstwa i wysokość zobowiązań podatkowych. Przykładowo spółka posiadająca status CBR będzie mogła zaliczyć wydatki na fundusz innowacyjny już w momencie ich przelania na ten fundusz, a nie na przykład w chwili dokonania odpisów amortyzacyjnych (co może nastąpić nawet kilka lat później).

 

Ulga na działalność B+R a status CBR

Dodatkową zaletą posiadania statusu CBR jest łatwość skorzystania z ulgi badawczo-rozwojowej. Skoro dany podmiot będzie posiadał status CBR i będzie wykazywał się dokumentami potwierdzającymi, że prowadzi prace B+R, prawo do zastosowania ulgi będzie z pewnością mniej wnikliwie weryfikowane przez organy podatkowe. Oczywiście trzeba podkreślić, że skorzystanie z ulgi na działalność B+R nie wymaga posiadania statusu CBR, a więc z ulgi tej mogą korzystać wszystkie firmy. Jednak w przypadku CBR skorzystanie zarówno z ulgi na działalność B+R, jak też ułatwień związanych ze stworzeniem funduszu innowacyjności może przynieść wymierne korzyści finansowe.

Uwaga na interpretacje prawne

Część sądów administracyjnych i praktyków uważa, że CBR mogą skorzystać z możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych nie tylko samego odpisu na fundusz innowacyjności, ale również wydatków sfinansowanych z tego funduszu. W takiej sytuacji spółka posiadająca status CBR mogłaby zaliczać podwójnie do kosztów uzyskania przychodów część swoich wydatków. Takie postępowanie nie jest jednak akceptowane przez organy skarbowe. W przypadku zaliczenia przez CBR do kosztów uzyskania przychodów zarówno odpisu na fundusz innowacyjności, jak i wydatków z tego funduszu istnieje duże ryzyko zakwestionowania takiego postępowania przez organy skarbowe. W mojej ocenie istnieją jednak argumenty przemawiające za przyjęciem dopuszczalności takiego rozliczania kosztów.

 
Obowiązki CBR

Przedsiębiorca, który uzyskał status CBR, zobowiązany jest każdego roku przedstawić właściwemu ministrowi (obecnie jest to minister rozwoju) m.in. zatwierdzone sprawozdanie finansowe wraz z raportem biegłego rewidenta. W sprawozdaniu finansowym muszą zostać wyszczególnione dane finansowe dotyczące działalności B+R (m.in. przychody netto z tytułu sprzedaży usług B+R, wydatki na prowadzenie tego rodzaju działalności, stan zatrudnienia na stanowiskach bezpośrednio związanych z działalnością badawczo-rozwojową). Poza tym spółka mająca status CBR powinna przedstawić opis prowadzonych prac B+R i wykaz uzyskanych akredytacji, patentów lub zastosowań w praktyce. Wymagane dokumenty należy przedstawić w terminie 14 dni od zatwierdzenia sprawozdania finansowego.

Nieprzedłożenie stosownych dokumentów, a także niespełnienie warunków finansowych spowoduje utratę statusu CBR. Zakres wymaganych dokumentów jest nieznaczny, a obowiązek ich przedstawienia nie jest uciążliwy. W praktyce jedyną przeszkodą w utrzymaniu statusu mogą być wyniki finansowe poniżej wymaganych limitów. Samo jego uzyskanie może nie tylko pomóc w pozyskaniu inwestora lub dotacji, ale i wpłynąć korzystnie na rozliczenia podatkowe. Jednocześnie obowiązki związane z posiadaniem statusu CBR są częściowo równoważone przez dostępne rozwiązania podatkowe.

 

Autorka jest doradcą podatkowym
i adwokatem w kancelarii DLA Piper.
Doradza klientom m.in. z takich branż
jak nowe technologie i nieruchomości.