Analitycy Gartnera wyliczają, że koszty związane z obsługą ruchu sieciowego stanowią około 10 proc. całkowitego budżetu IT. To wydatki, wobec których trudno przejść obojętnie, i nic dziwnego, że od pewnego czasu producenci lansują koncepcję SDN, czyli sieci zdefiniowanych programowo. Oddzielenie warstw sterowania i transportu ma kilka niezaprzeczalnych zalet – dużą elastyczność we wprowadzaniu zmian, łatwiejszą konfigurację zabezpieczeń czy właśnie obniżenie kosztów operacyjnych związanych z funkcjonowaniem sieci. Zasada działania SD-WAN jest tożsama, aczkolwiek dotyczy sieci rozległych. Dlatego też standard ten bywa czasami określany jako większy brat SDN.

Według specjalistów Cisco w 2022 r. SD-WAN będzie stanowić 29 proc. ruchu IP WAN na świecie. Dla porównania w 2017 r. współczynnik ten wynosił tylko 9 proc. W latach 2017–2022 ruch w ramach SD-WAN będzie wzrastać w tempie 37 proc. rocznie. Jednak nie wszyscy wierzą w optymistyczne prognozy jednego z największych producentów sprzętu sieciowego.

– Patrzymy bardziej sceptycznie na tempo adaptacji tej technologii niż Cisco. W Polsce mamy znacznie niższy współczynnik wykorzystywania aplikacji chmurowych, a to jeden z czynników wspierających rozwój technologii SD-WAN – mówi Mariusz Kochański, dyrektor działu systemów sieciowych w Veracompie.

Zastosowanie SD-WAN znajduje uzasadnienie szczególnie w przypadku firm i instytucji, które mają przynajmniej kilka oddziałów. Z obserwacji Mariusza Kochańskiego wynika, że zainteresowanie tym rozwiązaniem wykazują klienci posiadający przynajmniej pięć lokalizacji, w których przetwarza się lub udostępnia dane. Tymczasem liczba zewnętrznych placówek rośnie – sieci handlowe otwierają nowe sklepy, banki i ubezpieczyciele uruchamiają kolejne filie, a producenci rozbudowują sieci serwisowe.

 

Według szacunków Cisco około 80 proc. osób zatrudnionych na świecie przez firmy i instytucje pracuje w ich oddziałach. To sprawia, że zarządzanie WAN staje się coraz bardziej złożonym i kosztownym zadaniem. Kiedy pracownicy spoza centrali chcą uzyskać dostęp do aplikacji chmurowych, muszą się łączyć właśnie przez centralę. To prowadzi do tego, że firmy zwiększają wydatki na bardziej wydajne łącza, a do tego dochodzą wysokie koszty aktualizacji w regionalnych placówkach. I choć nowy standard pozwala zatrzymać spiralę kosztów związanych z obsługą WAN, to szefowie firm nie zawsze wiedzą, że istnieje taka możliwość.

– Na świecie jest około 20 mln oddziałów należących do firm, banków czy instytucji rządowych. Z danych Gartnera wynika, że ponad połowa dużych przedsiębiorstw, które korzystają z usług chmurowych, zamierza do 2021 r. zrezygnować z własnych centrów danych. Jednak problem polega na tym, że większość z nich nie jest na to gotowa ani nie zdaje sobie sprawy z realnych kosztów migracji – tłumaczy Kumar Ramachandran, CEO w CloudGenix.

Sieciowa rewolucja nie zaskoczyła producentów

O ile przedsiębiorcy nie są przygotowani do zmian zachodzących w sieciach, o tyle czołowi producenci z branży IT bardzo dobrze odrobili swoją „pracę domową”. W ostatnich latach wielkie koncerny informatyczne wyruszyły na łowy w poszukiwaniu start-upów pracujących nad projektami związanymi z SD-WAN. I tak Cisco pozyskało Viptelę, Oracle przejął Talari Networks, a VMware wchłonął VeloCloud. Poza tymi producentami rozwiązania SD-WAN oferują też Citrix, Silver Peak, Huawei, Juniper Networks, Barracuda, HPE (Aruba), Riverbed czy CloudGenix.

W celu optymalizacji ruchu sieciowego najważniejsi gracze współpracują z dostawcami usług chmurowych, takimi jak AWS, Microsoft Azure czy Google Cloud. Analitycy wyliczyli, że ogółem istnieje około 60 producentów dostarczających rozwiązania SD-WAN. Z każdym rokiem ich przychody ze sprzedaży tej grupy rozwiązań mają sukcesywnie rosnąć. Według IDC w latach 2018–2023 będą wzrastać w tempie 31 proc. rocznie, by na koniec osiągnąć wartość 5,25 mld dol. Nie ulega wątpliwości, że jest to jeden z najszybciej rozwijających się segmentów rynku infrastruktury sieciowej i chociażby z tego powodu warto się z nim bliżej zapoznać.

– Obecnie popyt na rozwiązania SD-WAN kreują trzy główne czynniki. Pierwszym jest proste zarządzanie sieciami rozległymi w dużej skali, a więc ich instalacja, konfiguracja i późniejsza obsługa. Drugim – to, że w niektórych częściach świata łącza MPLS są bardzo drogie, zwłaszcza kiedy trzeba przekroczyć granice kraju. SD-WAN może zapewnić jakość MPLS przy stosowaniu tradycyjnych łączy internetowych. Trzecim jest możliwość łatwej integracji z chmurami publicznymi – tłumaczy Martin Rausche, kierownik działu inżynieryjno-technologicznego SD-WAN w VMware na region EMEA.

Warto w tym miejscu dodać, że według Gartnera aż 30 proc. dużych przedsiębiorstw zamierza realizować w tym roku nowe projekty IT, koncentrując się wyłącznie na środowisku chmurowym. Każda z tych firm staje się potencjalnym klientem dla dostawców SD-WAN. Z kolei badanie przeprowadzone przez IDG i Masergy pokazuje, że 46 proc. przedsiębiorców decyduje się na korzystanie z SD-WAN z powodu rozwoju usług chmurowych.

 

Zdaniem specjalisty

Krzysztof Rachwalski, Country Manager, Citrix Systems
Najczęściej wymienianą zaletą sieci MPLS jest gwarantowana jakość działania SLA. Wykupione u operatora pasmo jest zarezerwowane na potrzeby danej firmy, a tym samym powinno być cały czas dostępne. W przypadku internetu takiej gwarancji dostępności teoretycznie nie ma. Za pomocą SD-WAN można jednak wyeliminować zagrożenia związane z brakiem dostępności pasma, agregując połączenia wielu operatorów. Tym samym, nawet jeśli jeden z nich zanotuje jakieś problemy, spowolnienie czy awarię, klient ma do dyspozycji pasma pozostałych usługodawców. W końcowym rozrachunku często się zdarza, że efekt dostępności zapewnianej przez technologie SD-WAN jest lepszy niż w przypadku klasycznego MPLS.

Martin Rausche, kierownik działu inżynieryjno-technologicznego SD-WAN na region EMEA, VMware
SD-WAN to nowoczesna, ale już dojrzała technologia, która ma wiele zalet w porównaniu z tradycyjnymi rozwiązaniami sieci rozległej. Wraz z rosnącym znaczeniem aplikacji i ich specyficznymi wymaganiami nowoczesna sieć WAN musi się do nich dostosowywać, tak by zapewnić ich najlepszą jakość obsługi. Rozwiązanie SD-WAN jest bardzo elastyczne i skalowalne pod kątem liczby oddziałów. To technologia, która pozwala spełnić różnorodne wymagania aplikacyjne i wykorzystuje jednocześnie wszystkie dostępne rodzaje transferu (4G/5G, MPLS, łącza internetowe, łącza dedykowane L2 itd.). W rezultacie użytkownicy SD-WAN mogą korzystać z najtańszego dostępnego łącza w danej lokalizacji i zapewniać użytkownikom optymalną jakość obsługi.

Krzysztof Konkowski, Product Sales Specialist, Cisco
Popyt na SD-WAN wzrasta, ponieważ oddziały firm bądź instytucji zgłaszają coraz większe wymagania wobec przepustowości sieci. Znaczna część ruchu jest kierowana z placówek bezpośrednio do internetu lub usług chmurowych. Dodatkowo zwiększa się zapotrzebowanie na wymianę informacji w ramach ekosystemu Internetu rzeczy. Co istotne, rodzimi operatorzy mają szansę stać się światowymi pionierami w dostarczaniu usług zarządzanych SD-WAN. Ponieważ nie każdą firmę będzie stać na dział IT zajmujący się zarządzaniem siecią, ogrom przedsiębiorstw korzysta z usług zarządzanych. Dzięki SD-WAN w takiej usłudze można w spójny sposób podłączyć oddziały poza zasięgiem głównych usług operatora. Liczymy na to, że polscy operatorzy pomogą swoim klientom rozwijać przystępne usługi oparte na SD-WAN. Trzeba przy tym podkreślić, że to ogromny rynek.

Denis Zotov, SD-WAN Regional Sales Lead, Oracle Communications Business Unit
SD-WAN może przynieść wymierne korzyści i oszczędności nawet firmom z niewielką liczbą oddziałów, zwłaszcza jeśli znajdują się one w innym kraju albo są to placówki mobilne, które często zmieniają konfigurację sieci. Oczywiście w tym przypadku jeszcze ważniejsze przy wyborze rozwiązania są koszty wejściowe, wdrożenia oraz łatwość integracji z resztą sieci WAN i późniejszej rozbudowy SD-WAN. Do kluczowych czynników kreujących popyt na nowy standard należą: usprawnienie działania aplikacji scentralizowanych lub SaaS, –łatwiejsze i tańsze zwiększenie przepustowości w oddziałach, poprawienie dostępności sieci i większa kontrola nad działaniem aplikacji.

Piotr Bienias, inżynier systemowy, Fortinet
Oprócz nacisku na jak największą niezawodność komunikacji SD-WAN i łatwość zarządzania całą siecią z jednego miejsca, integratorzy powinni pamiętać o najważniejszym elemencie, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa sieci SD-WAN. Wdrożenie tej technologii sprawia, że oddziały, które łączyły się wcześniej z internetem tylko za pośrednictwem lokalizacji centralnej, uzyskują bezpośredni dostęp do sieci publicznej. W takim przypadku każde z takich biur powinno mieć zapewniony możliwie najwyższy poziom bezpieczeństwa. Na rynku istnieją rozwiązania, które łączą w sobie zarówno najwyższą skuteczność ochrony przed zagrożeniami, jak i zaawansowane funkcje SD-WAN.

 

Pożegnanie z MPLS?

Banki, urzędy czy też instytucje ubezpieczeniowe, by zapewnić komunikację między swoimi oddziałami w kraju i na świecie, najczęściej wykorzystują usługi zbudowane na bazie technologii MPLS (Multiprotocol Label Switching), która cieszy się reputacją technologii sprawdzonej i niezawodnej. Według specjalistów nie oznacza to jednak, że jest rozwiązaniem optymalnym.

– MPLS bazuje na ograniczonym zestawie Class of Service (CoS), wymagającym starannego planowania, konfiguracji i zarządzania. Dodanie nowych aplikacji zazwyczaj wiąże się z ponowną rekonfiguracją klas CoS, rozszerzeniem klasyfikacji dodanej aplikacji i dostosowaniem parametrów przepustowości. Tymczasem nowoczesna sieć powinna znacznie szybciej dopasowywać się do zmian – mówi Martin Rausche z VMware’a.

Rozwiązania SD-WAN dużo lepiej niż MPLS radzą sobie z obsługą nowych aplikacji. Dzięki domyślnym, inteligentnym ustawieniom nie ma potrzeby rekonfiguracji CoS. Nowa technologia nie tylko upraszcza zarządzanie siecią, lecz także pozwala pozbyć się części sprzętu. Zastosowanie SD-WAN umożliwia każdemu z oddziałów korzystać z usług nawet kilku dostawców internetowych i mieć taki sam poziom zabezpieczeń sieciowych jak centralna siedziba.

Wdrożenie nowej technologii niesie z sobą wymierne oszczędności. Dla przykładu Autodesk, jeden z największych klientów CloudGenix, obniżył koszty związane z użytkowaniem WAN o 86 proc. Nie bez przyczyny specjaliści od sieci zastanawiają się nad dalszymi losami MPLS. Jednak jak na razie rynkowa egzystencja nie najmłodszej już technologii (jej początki sięgają 1998 r.) wydaje się niezagrożona.

– SD-WAN może wykorzystywać MPLS dla zachowania właściwych parametrów kluczowych aplikacji i operatorskich gwarancji bezpieczeństwa. A łącze internetowe jest wykorzystywane do transmisji ruchu o nieco mniejszym znaczeniu i płynnej migracji do chmury. Warto jednak pamiętać, że SD-WAN pozwala połączyć oddziały poza zasięgiem MPLS, a także udostępnić narzędzia monitorowania i zarządzania siecią – podkreśla Krzysztof Konkowski, Product Sales Specialist w Cisco.

Każda nowa technologia natrafia na rozmaite przeszkody spowalniające jej adaptację na rynku. Nie inaczej jest w przypadku SD-WAN. Klienci muszą najpierw poznać, a w dalszej kolejności zaufać nowym rozwiązaniom, tym bardziej że sieć stanowi newralgiczny element infrastruktury teleinformatycznej przedsiębiorstw. Co gorsza, część producentów nie ma jeszcze referencji dotyczących wdrożeń SD-WAN na polskim rynku.

Krzysztof Rachwalski, Country Manager Citrixa w Polsce, dostrzega też inne bariery hamujące rozwój SD-WAN. Jego zdaniem szybkie upowszechnianie się tego standardu jest nie na rękę m.in. producentom tradycyjnych routerów. Poza tym przedsiębiorcy mają podpisane długoletnie umowy z operatorami na transmisję danych, obsługę serwisową i działanie sieci. Trudno się spodziewać, że z dnia na dzień wypowiedzą umowy i zaczną korzystać z SD-WAN.

SD-WAN według Gartnera: cztery podstawowe cechy

1. Musi obsługiwać wiele typów połączeń – MPLS, LTE i inne.
2. Potrafi dokonać dynamicznego wyboru ścieżki – umożliwia podział obciążenia między połączeniem WAN.
3. Zapewnia prosty interfejs do zarządzania siecią WAN – musi zapewnić automatyczną bezobsługową konfigurację w oddziale, sieć powinna być tak łatwa w użytkowaniu jak domowe Wi-Fi.
4. Musi wspierać VPN, a także inne usługi stron trzecich, takie jak kontrolery optymalizacji WAN, zapory ogniowe, bramy sieciowe itp.

 

Nowy biznes dla integratorów

Popularyzacja nowej technologii może przyczynić się do pewnych przetasowań na rynku usług teleinformatycznych. Niektórzy specjaliści nie wykluczają, że SD-WAN pozwoli uwolnić się dużym i średnim firmom od współpracy z telekomami. Część z nich może dążyć do samodzielnego utrzymania sieci lub kooperacji z mniejszym partnerem.

– SD-WAN przyczynia się do wyrównania szans poszczególnych graczy na rynku usług. Te zapewniające zarządzanie siecią to obszar hermetyczny, gdzie trzeba mieć specjalistyczną wiedzę. SD-WAN pozwala go uprościć, a tym samym staje się on dostępny dla większego grona – przekonuje Krzysztof Rachwalski.

Integratorzy mają szansę stać się niezależnymi dostawcami rozwiązań sieciowych SD-WAN, wykorzystując do tego celu łącza internetowe. Trudno jednak liczyć na to, że operatorzy telekomunikacyjni oddadzą bez walki pole konkurentom. Już dziś niektórzy włączają SD-WAN do swojej oferty, wykorzystując ją jako uzupełnienie tradycyjnych ofert sieciowych, takich jak MPLS. Jednym z przykładów jest firma T-Systems, spółka zależna T-Mobile.

– Integratorzy zaczynają się interesować tworzeniem własnych usług zarządzanych SD-WAN wykorzystujących łącza innych operatorów. Ale wymaga to wiele odwagi i bardzo dobrze opracowanych systemów zarządzających awarią łączy będących własnością innego podmiotu. Integrator bowiem musiałby podpisać umowę zawierającą określone ustalenia odnośnie do jakości oferowanych usług – przyznaje Krzysztof Konkowski.