Zwykle, mówiąc o systemach IT do inteligentnego zarządzania, mamy na myśli skomplikowane i drogie rozwiązania dla korporacji. Wymienić ich cechy może być równie trudno, jak określić istotę cloud computingu. Wiele wskazuje, że sformułowanie: inteligentne zarządzanie, ukuł w latach 50. ubiegłego wieku specjalista z firmy IBM, Hans Peter Luhn. Według niego miała to być zdolność rozumienia wzajemnych relacji między faktami i zdarzeniami, umożliwiająca ukierunkowanie działalności przedsiębiorstw zgodnie z oczekiwaniami ich kierownictwa. W roku 1989 analityk firmy Gartner, Howard Drenser, zdefiniował inteligentne zarządzanie jako podejmowanie decyzji w biznesie przy wykorzystaniu systemów IT. W szerokim rozumieniu oprogramowanie tej klasy wykorzystuje dane o działalności przedsiębiorstwa do uzyskania konkretnego celu, np. redukcji kosztów, analizy pozycji firmy wobec konkurencji, zobrazowania jej stanu na podstawie różnych wskaźników.

KONIECZNE WARUNKI

Przedsiębiorstwa mogą zbierać dane za pomocą wielu różnych programów — od arkusza kalkulacyjnego aż po specjalne aplikacje, przeznaczone dla odbiorców działających w określonych sektorach rynku, np. w ochronie zdrowia. Gdy dane pochodzą z wielu źródeł, oprogramowanie do inteligentnego zarządzania pomaga zaś zebrać je w jednym miejscu i posortować w celu przeprowadzenia zadanych analiz. Inteligentne platformy do zarządzania to pojęcie często nadużywane i rozumiane jako chwyt marketingowy. Wielu dostawców próbuje sprzedawać swoje oprogramowanie pod nazwą „rozwiązania inteligencji biznesowej”, podczas gdy w rzeczywistości ich produkty często zawierają tylko podstawowe funkcje, np. zbieranie i przetwarzanie danych i możliwość przygotowania raportów. Według niektórych analityków tym, co odróżnia prawdziwe platformy do inteligentnego zarządzania od typowego oprogramowania do analizy przydatnego w prowadzeniu biznesu, jest możliwość nie tylko przetwarzania danych, ale również ich wizualizacji. Dyskusja na ten temat ma miejsce m.in. na blogu Stephena Fewa, założyciela i szefa firmy konsultingowej Perceptual Edge. Debata toczy się wokół pytania, czy wizualizacja danych w postaci wykresów i innych atrakcyjnych graficznie form jest kluczowa dla inteligentnych platform biznesowych. Stephen Few ironicznie komentuje jeden z produktów aspirujących do nazwy „inteligentne rozwiązanie”: oprogramowanie to powinno się nazywać nie Lyzasoft, ale „Lazysoft” na znak, że jest produktem leniwych inżynierów. Wytwórcy oprogramowania, jak twierdzi Few, nie zadali sobie trudu, by zaangażować projektantów, którzy naprawdę rozumieją sens wizualizacji i analizy danych. Inny specjalista, Colin White, założyciel i prezes Business Intelligence Research, zauważył w odpowiedzi na komentarz Fewa, że wobec tego należałoby zdefiniować różnicę między analizą a wizualizacją danych. – W końcu analiza danych ściśle łączy się z prezentacją jej wyników – argumentuje adwersarz Fewa. Co jest, a co nie jest wizualizacją danych – to spór niemal akademicki. Warto jednak zwrócić uwagę, czy na nazwę „inteligentne rozwiązanie” zasługuje to, które ogranicza się do zbierania, oczyszczania, agregowania i przechowywania danych. Są to ważne funkcje, ale inteligentne zarządzanie wymaga czegoś więcej – analizy danych i prezentacji tej analizy.

DOBRY CZAS

Recesja zmusiła firmy do zmiany podejścia do zarządzania. Dlatego oprogramowanie do inteligentnego kierowania przedsiębiorstwem przeżywa teraz rodzaj renesansu. Z badania IBM-a z 2009 r. na temat postaw osób odpowiedzialnych za informatykę w przedsiębiorstwach wynika, że największe ich zainteresowanie budziły właśnie inteligentne platformy. W odpowiedzi na pytanie o plany zwiększenia konkurencyjności firm 83 proc. szefów działów IT wymieniło inteligentne rozwiązania i narzędzia służącego do analizy jako sposób uzyskiwania przewagi nad konkurentami. Jeden z najpowszechniejszych mitów na temat systemów BI mówi, że jest to drogie, skomplikowane rozwiązanie dla dużych firm. Jednak informatyczną inteligencję biznesową można wykorzystać już w małych i średnich firmach. Zwłaszcza, że jednym z silniejszych obecnie trendów w informatyce jest „cloud computing”. Integratorzy działający na rynku małych i średnich przedsiębiorstw oferują oprogramowanie do inteligentnego zarządzania w ramach usług (Software-as-a-Service – SaaS). Także przechodzenie firm na rozwiązania wirtualne sprzyja sprzedaży inteligentnych platform. Innym czynnikiem korzystnym dla rozwoju oprogramownia do inteligentnego zarządzania jest fakt, że tworzy się go nie tylko jako rozwiązania zamknięte, ale także na zasadzie otwartego kodu źródłowego. Tak czy inaczej, integratorzy mogą zarabiać na inteligentnym biznesie, oferując usługi wsparcia po sprzedaży licencji (lub instalacji oprogramowania open source).

NA RYNKU TŁOCZNO

Na rynku rozwiązań do inteligentnego zarządzania działa wielu graczy. Część chętnie określa swoje rozwiązania jako BI, ale nie wszyscy dostarczają produkty, które branża uznaje de facto za to oprogramowanie. Jednym z najbardziej liczących się dostawców na rynku amerykańskim jest JasperSoft. Kluczową funkcją oprogramowania tej firmy jest umożliwienie użytkownikom końcowym tworzenia obszernych raportów w sposób prosty i niezajmujący zbyt wiele czasu. Użytkownicy mogą tworzyć raporty i zapytania z poziomu przeglądarki internetowej. Raporty mogą być zapisywane, współużytkowane i dystrybuowane. Za pomocą oprogramowania można monitorować najistotniejsze dla wydajności firmy wskaźniki i wartości praktycznie w czasie rzeczywistym. Software tej firmy umożliwia prezentowanie danych na różne sposoby. JasperSoft tworzy oprogramowanie open source i sprzedaje je za pośrednictwem sieci partnerskiej. Innym znanym dostawcą oprogramowania do inteligentnego zarządzania jest koncern IBM, który oferuje platformę Cognos. Korzysta z niej ponad 23 tys. firm i instytucji na świecie. IBM Cognos 8 Business Intelligence zawiera zasadnicze elementy składowe inteligentnego rozwiązania: raportowanie, narzędzia analizy, panele i tabele wyników. Rozwiązanie jest bogate w funkcje i przystosowane do potrzeb dużych firm. IBM Cognos Express z kolei został dostosowany do potrzeb firm średniej wielkości. Inteligentne platformy biznesowe IBM-a sprzedawane są za pośrednictwem partnerów uczestniczących w programie Software Valu-eNet (funkcjonuje w obrębie PartnerWorld).

CECHY SYSTEMóW BI

Według przedstawicieli firm, które zajmują się inteligentnymi rozwiązaniami, charakteryzują się one:

• możliwością pozyskiwania danych z różnorodnych źródeł, takich jak systemy CRM, ERP oraz inne aplikacje,

• możliwością centralizowania, organizowania i standaryzowania informacji w repozytoriach,

• dołączeniem narzędzi analitycznych umożliwiających firmom przygotowywanie raportów i sporządzanie kwerend w celu rozpoznawania trendów i identyfikowania problemów,

• możliwością wizualizacji tych danych w formie arkuszy, wykresów, itp.

RYNEK BUSINESS INTELLIGENCE W POLSCE WEDŁUG DIS

Według szacunków firmy analitycznej DiS w latach 2008 i 2009 rynek oprogramowania klasy Business Intelligence w Polsce nie rozwijał się tak szybko, jak przedtem. W 2007 r. jego wartość wzrosła o ponad jedną trzecią, jednak w 2008 r. spadła o prawie 5 proc. Nie podano dokładnych danych dotyczących 2009 r., jednak według analityków DiS sprzedaż rozwiązań Intelligence Business zmalała o około 8 proc., czyli mniej niż wszystkich produktów i usług IT (szacuje się, że rynek informatyczny skurczył się w minionym roku o kilkanaście proc.). Prognozy na nadchodzących kilka lat są optymistyczne – sprzedaż platform do inteligentnego zarządzania ma rosnąć, choć analitycy nie wykluczają, że w pewnych okresach będzie się ona załamywać.