Końca wojny za naszą wschodnią granicą nie widać, a już odcisnęła one swoje piętno na polskim biznesie. Co gorsza problemy są niezależne od tego, czy dany przedsiębiorca robi interesy na wschodzie.

Otóż 38 proc. właścicieli MŚP uważa, że wojna ma lub będzie miała negatywny wpływ na ich działalność – według badania „Biznes a Ukraina”, przeprowadzonego pod koniec marca 2022 r. przez TGM Research na zlecenie Krajowego Rejestru Długów BIG.

Wojna skłania przedsiębiorców do następujących działań:  

  • wstrzymywanie płatności za produkty lub usługi,
  • opóźnianie płatności za produkty lub usługi,
  • prośba o dłuższe terminy płatności na fakturach,
  • rezygnacja z zaplanowanych projektów lub zleceń,
  • odraczanie zaplanowanych projektów lub zleceń
  • zmniejszenie wartości składanych zamówień.

W praktyce szkodzą one mniejszym i słabszym partnerom biznesowym.

Już średnio co trzeci przedsiębiorca doświadczył ze strony kontrahenta każdego z tych zjawisk:

Źródło: badanie „Biznes a Ukraina”

Zamrożona gotówka i odwołane projekty

Najwięcej, 44 proc. badanych przedsiębiorców, uskarża się na zmniejszenie wartości składanych zamówień przez kontrahentów. Ci z kolei argumentują to niestabilną sytuacją gospodarczą kraju oraz inflacją.

„Z rozmów z naszymi klientami wynika, że firmy decydują się tylko na konieczne zakupy, akumulując środki finansowe i czekając na lepsze warunki do inwestowania. Stanowi to poważny problem dla dostawców, którzy dotychczas zbywali większe ilości towarów, a teraz muszą je magazynować lub szukać nowych możliwości zbytu, co oznacza mniejszy zysk i gotówkę zamrożoną w niesprzedanym towarze” – komentuje Dariusz Szkaradek, prezes firmy faktoringowej NFG. 

Najwięcej problemów ze spadkiem zamówień mają firmy z branży handlowej – 57,4 proc. i budowlanej – 56,13 proc., jeśli chodzi o wielkość najczęściej średnie – 47 proc., a wg lokalizacji: woj. kujawsko-pomorskie, pomorskie, warmińsko-mazurskie.

Wielu przedsiębiorców uskarża się na utracone kontrakty – blisko 30 proc. ankietowanych doświadczyło odraczania projektów lub zleceń przez kontrahentów, a 35 proc. z całkowitej rezygnacji.

Kolejnym problemem jest opóźnianie płatności tłumaczone wojną (doświadczyło go 33 proc. firm) bądź całkowite wstrzymywanie zapłaty przez kontrahentów (30 proc.). Są to przeważnie firmy budowlane i transportowe.

Zdaniem ekspertów, takie zachowanie to kredytowanie działalności kosztem innych. Firmy nawet jak mają czym zapłacić, wolą zatrzymać gotówkę w niepewnych czasach.

Zapłacimy wam później, bo jest wojna

Z kolei 38 proc. właścicieli firm spotkało się z prośbą o wydłużenie terminu płatności na fakturze „z powodu wojny na Ukrainie”. To głównie firmy średnie i z branży budowlanej.

MŚP najczęściej odraczają swoim klientom termin płatności o 14 i 30 dni, ale robią to nierzadko kosztem własnej płynności finansowej.

W I kw. 2022 r. przedsiębiorcy przekazali do finansowania faktoringiem faktury warte 105 mld zł, czyli ok. jedną trzecia więcej niż w I kw. 2021 r. Brak pieniędzy od kontrahentów jest jednym z głównych powodów, dla którego mikro i małe przedsiębiorstwa sięgają po to źródło finansowania.