W Sejmie odbyło się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu na rzecz Wspierania Przedsiębiorczości i Patriotyzmu Ekonomicznego w sprawie uszczelnienia systemu podatkowego i ochrony uczciwych podatników. W spotkaniu udział wzięli posłowie, przedsiębiorcy oraz przedstawiciele ministerstwa finansów oraz cyfryzacji.

Prezes ZIPSEE „Cyfrowa Polska”, Michał Kanownik, wskazał na zmianę w ustawie o podatku VAT od towarów i usług, która wprowadziła odpowiedzialność za kontrahentów oraz kontrahentów tego kontrahenta. 

„Dziś przedsiębiorcy mają problem z weryfikacją swoich kontrahentów. Naszym zdaniem przepisy są zbyt daleko idące, bo przedsiębiorcy nie dysponują takimi narzędziami, by w stu procentach wywiązać się z takiego obowiązku”  – mówił szef ZiPSEE. Zaznaczył, że przedsiębiorca z góry będzie na przegranej pozycji, bo urzędnik skarbowy będzie mógł mu zarzucić, że nie dochował należytej staranności. 

Zaapelował do resortu finansów o wprowadzenie takich mechanizmów, które dadzą pewność przedsiębiorcom, że w transakcjach dochowali należytej staranności, co będzie dla fiskusa dowodem ich „dobrej wiary”.

Związek branżowy popiera natomiast pomysł split payment (rozdzielonej płatności), ale w jego ocenie projekt wymaga doprecyzowania i konsultacji. Zgodnie z tą zasadą kwota netto i VAT z faktury byłyby wpłacane na dwa różne konta. Rachunek VAT nadzorowałby organ skarbowy, czyli przedsiębiorca nie mógłby dowolnie dysponować tymi pieniędzmi.

„Co do samej zasady to trzymamy kciuki, by ustawa zaczęła obowiązywać jak najszybciej” – zadeklarował szef organizacji firm z branży elektronicznej. Uważa, że przedsiębiorcy powinni mieć możliwość zgłoszenia swoich uwag podczas konsultacji.

Z kolei resort finansów zapowiedział, że w najbliższych tygodniach zostanie opracowany dokument, w którym zostaną zebrane najlepsze praktyki zachowania należytej staranności. Przedsiębiorca stosując się do wytycznych powinien mieć dowód, że działa uczciwie i w dobrej wierze. „Taki wykaz może być argumentem przed urzędem skarbowym, że przedsiębiorca zrobił wszystko, by zweryfikować swoich kontrahentów” – ocenia Michał Kanownik. 

Także w ocenie Związku Przedsiębiorców i Pracodawców najważniejsze jest wypracowanie procedur, po których spełnieniu firma miałaby pewność, że zawiera transakcję z uczciwym kontrahentem.

Polski system podatkowy zagraża uczciwym firmom

Według ZPP organy podatkowe nie radzą sobie ze ściganiem przestępców, dlatego odpowiedzialność za oszustwa ponoszą uczciwi przedsiębiorcy. Zmorą polskiego systemu podatkowego jest masowe i długotrwałe wstrzymywanie przez organy podatkowe zwrotów VAT-u, w związku z podejrzeniami skarbówki co do możliwości nadużyć podatkowych. Problemem jest także stosowanie w takich sytuacjach zabezpieczenia na majątku przedsiębiorcy, obejmującego przeważnie blokadę środków na rachunku bankowym, a to prowadzi do utraty płynności finansowej firm. 

„Przedsiębiorcy działają w ciągłej niepewności, ponieważ potencjalnie w każdym segmencie gospodarki przestępcy mogą rozpocząć „karuzelę podatkową", wciągając w nią – jako „bufory” – legalnie działające firmy” – mówił na posiedzeniu komisji ekspert ZPP z zakresu prawa podatkowego Maciej Letkiewicz.

ZPP proponuje wprowadzenie konieczności wydania decyzji po 3 miesiącach od wstrzymania zwrotu podatku od towarów i usług, która następnie podlegałaby zaskarżeniu do sądu, również z trzymiesięcznym terminem na rozpatrzenie sprawy. W przypadku nie wywiązania się przez organ podatkowy, jak i sąd z tego obowiązku w terminie, przyjmowałoby się domniemanie, iż została wydana decyzja o zwrocie podatku VAT.

Zabójcze skutki dla niektórych firm ma system oceny efektywności pracowników kontroli skarbowej. Dostają oni premie za wysokość ustaleń, dotyczących uszczupleń podatkowych fiskusa. Jest to według ZPP przede wszystkim nieskuteczny system w walce z przekrętami. Związek przypomina, że w 2014 r. wykryto nieprawidłowości powodujące uszczuplenia podatkowe w kwocie 10,602 mld zł, jednak złożone w efekcie korekty deklaracje podatkowe zwiększyły wpływy do budżetu jedynie o niewiele ponad 410 mln zł. 

ZPP proponuje premiowanie urzędników za terminowość dopełniania obowiązków rejestracyjnych oraz terminowość i rzetelność rozliczeń dokonywanych przez podatników. Ponadto, w celu zwiększenia efektywności działań pracowników skarbówki, powinni oni dostać premie za uzyskanie dodatkowych wpłat z korekty deklaracji w związku z wykazanymi w toku postępowania nieprawidłowościami. Warunkiem uzyskania jakiejkolwiek premii musiałoby być jednak uprawomocnienie się decyzji organów skarbowych w tej sprawie.

Pojawił się także pomysł instytucji kuratora zabezpieczonego majątku. Otóż w wydanej przez naczelnika urzędu decyzji zabezpieczającej wskazany byłby kurator, która sprawowałby nadzór nad wydatkowaniem środków przez przedsiębiorcę, umożliwiając mu dalsze funkcjonowanie.