W marcu po raz pierwszy składka zdrowotna dla przedsiębiorców jest obliczana na zasadzie określonej przez Polski Ład, czyli 9 proc. od dochodu wg skali i 4,9 proc. na podatku liniowym. Osoby prowadzące jednoosobową działalność i spółki osobowe mają czas do 21 marca na uregulowanie daniny.

9 proc. i 4,9 proc. od dochodu, ale jakiego

Resort finansów zapowiedział, że dochód będący podstawą naliczania składki NFZ będzie zbieżny z dochodem opodatkowanym PIT. Jak wynika z wyjaśnienia ZUS, płacąc w marcu br. składkę NFZ za luty br., trzeba wziąć pod uwagę dochód ze stycznia 2022 r., odejmując od niego składki na ubezpieczenie społeczne opłacone w styczniu 2022 r. za grudzień 2021 r. (art. 81 ust. 2c ustawy zdrowotnej).

„Dochód za pierwszy miesiąc jest różnicą między osiągniętymi przychodami, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, w rozumieniu ustawy o PIT.
Dochód ustalony w ten sposób pomniejszasz o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, które opłaciłeś w tym miesiącu – jeżeli nie zaliczyłeś ich do kosztów uzyskania przychodów” – informuje ZUS.

Co dalej? Wg ZUS-u dochód potrzebny do obliczenia składki NFZ za kolejne miesiące obliczany jest jako różnica między sumą przychodów (osiągniętych od początku roku) a sumą kosztów uzyskania tych przychodów (poniesionych od początku roku).

„Dochód ustalony w ten sposób pomniejszasz o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe (zapłaconych od początku roku), a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach. Nie pomniejszaj dochodu o składki, jeżeli zaliczyłeś je do kosztów uzyskania przychodów)” – instruuje ZUS.

Wedle tej instrukcji podstawa obliczenia składki NFZ za marzec (płacona w kwietniu) wychodzi następująco: suma przychodów za styczeń i luty minus suma kosztów za te miesiące minus dochód za styczeń.

I tak dalej w kolejnych miesiącach na podobnej zasadzie.

Jakby nie liczyć, minimalna miesięczna składka na NFZ nie może być niższa niż 270,90 zł – nawet gdy przedsiębiorca ma zerowy dochód.

Ryczałt już od ok. 336 zł

Przy rozliczeniu na ryczałcie do podstawy wymiaru bierze się przeciętne miesięcznie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw za IV kw. 2021 r.

Na ryczałcie składka wynosi 335,94 zł (przychody do 60 tys. zł rocznie), 559,89 zł (60 – 300 tys. zł) oraz 1007,81 zł (powyżej 300 tys. zł).

Na ryczałcie można też wybrać opcję ustalenia składki zdrowotnej na podstawie przychodów z działalności (ryczałt, skala lub liniowy) za rok 2021 – pomniejszonych o składki na ubezpieczenie społeczne, jeśli nie były zaliczone do kosztów. Warunek jest taki, że działalność była prowadzona cały 2021 r.

Zgodnie z nowym ładem przedsiębiorcy mają obowiązek składania co miesiąc dokumentów rozliczeniowych ZUS DRA (w tym roku są nowe formularze).

Nowy pomysł – roczne rozliczenie składek NFZ

Zgodnie z regulacjami Polskiego Ładu, w przyszłym roku trzeba będzie również złożyć roczne rozliczenie składki zdrowotnej (osobno oprócz rozliczenia PIT), za rok składkowy, tj. 1 lutego – 31 stycznia. Jeśli komuś wyjdzie nadpłata, to aby zobaczyć te pieniądze na swoim koncie, będzie musiał złożyć wniosek w ZUS o zwrot nadpłaconej kwoty (nie ma automatycznego przelewu jak w przypadku nadpłaty PIT). Zakład da czas na wystosowanie takiego wniosku do 31 maja. Na zwrot można liczyć np. wtedy, gdy trzeba było płacić minimalne składki NFZ (270,90 zł) mimo że przedsiębiorca miał bardzo niski albo żaden dochód.

Poradnik ZUS, jak liczyć składki zgodnie z Polskim Ładem