W Polskim Ładzie fiskus postanowił nieco ulżyć ryczałtowcom: do 12 proc. zmniejszono stawkę podatku dla specjalistów IT – co przy umowach B2B jest oczywiście niższym progiem niż 17 i 32 proc. w ramach skali podatkowej i 19 proc. na podatku liniowym.

Na ryczałcie można też uwzględnić kwotę wolną od podatku (30 tys. zł rocznie), czego nie ma na podatku liniowym (za to jest taka opcja przy rozliczeniu wg skali). Jak wiadomo odpada natomiast możliwość odliczeń kosztów uzyskania przychodu i ulg podatkowych.

Ryczałt: 2 proc. straty na Polskim Ładzie

Programiści na poziomie mid i senior często otrzymują wynagrodzenia przekraczające 20 tys. zł netto miesięcznie, co daje 240 tys. zł rocznie.

Taki specjalista rozliczając się wg skali podatkowej za pierwsze półrocze zapłaciłby ok. 20 tys. zł daniny, a za drugie prawie 40 tys. zł, ponieważ przekroczy drugi próg podatkowy (32 proc., od 120 tys. zł rocznie).

„To strata 6 proc. przychodu netto w 2022 r. wobec 2021 r. Specjaliści rozliczający się w formie ryczałtu stracą tylko 2 proc.” – utrzymuje Iwona Soroko-Pasiroska, Senior Account Manager w Devire.

Oceniając korzyści i koszty trzeba naturalnie oprócz podatku dochodowego brać pod uwagę składkę zdrowotną liczoną wg nowych zasad i ulgi możliwe w różnych sposobach rozliczeń. Dla „ryczałtowców” stawka dla NFZ jest przewidywalna i co ważne nie jest powiązana z faktycznymi zarobkami: to 9 proc. liczone od przeciętnego wynagrodzenia za pracę. Np. przy przychodach mieszczących się w przedziale 60 – 300 tys. zł składka NFZ to ok. 533 zł miesięcznie.

Ryczałt nie zawsze jest taki prosty, jak się wydaje

Przy ryczałcie jednak nie wszystko jest jednak takie oczywiste, ponieważ dla specjalistów IT mogą mieć zastosowanie trzy stawki podatku – na co zwraca uwagę prawo.pl. Trzeba więc uważać z odpowiednią klasyfikacją świadczonych usług.

Niepewność pogłębia fakt, że skarbówka nie chce wydawać interpretacji podatkowych wniosków bez precyzyjnego numeru PKWiU – oczekując, że przedsiębiorca sam poda właściwy kod. W tym celu trzeba najpierw zwrócić się z zapytaniem do GUS (Urząd Statystyczny w Łodzi).

Co do przykładowych trzech stawek ryczałtu dla ludzi IT, to najbardziej znana 12 proc. dotyczy od 1 stycznia 2022 r. np. usług związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), instalowaniem oprogramowania (ex 62.09.20.0), doradztwem w zakresie oprogramowania (ex 62.02).

Ale dla usług przetwarzania danych (PKWiU ex 63.11.1) jest to 15 proc.

Z kolei np. usługi projektowania i rozwoju technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych, ale niezwiązane z programowaniem (PKWiU 62.01.12.0), obejmie stawka 8,5 proc.

Stawka 12 proc. będzie mogła być zastosowana do usług:

  • związanych z wydawaniem:
  • pakietów gier komputerowych (PKWiU ex 58.21.10.0), z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie on-line,
  • pakietów oprogramowania systemowego (PKWiU 58.29.1),
  • pakietów oprogramowania użytkowego (PKWiU 58.29.2),
  • oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu (PKWiU ex 58.29.3), z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie on-line,
  • związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0),
  • związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2),
  • związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0),
  • związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1).

Źródło: Arena Tax

IP Box – niski podatek bez gwarancji

W ramach ulgi IP Box programiści mogą uzyskać preferencyjną stawkę podatku od dochodów uzyskiwanych ze sprzedaży produktów i usług, wytwarzanych w oparciu o prawo własności intelektualnej.

Warunkiem jest prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej, bezpośrednio związanej z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

„Takich praw jest cała lista, są tam np. patenty, ale również autorskie prawo do programu komputerowego” – wymienia Maciej Olaczek, prezes Kodilla.com.

Przy odpowiednio skonstruowanej umowie B2B, podatek dochodowy wyniesie 5 proc.

Ile ulgi na fakturze

Np. danina na kontrakcie z miesięcznym dochodem 10 tys. zł wynosiłaby więc 500 zł, a rocznie zaledwie 6 tys. zł. To oczywiście uproszczenie, gdyby IP Box obejmował pełne honorarium. W jego skład mogą jednak wchodzić również usługi, których nie dotyczy przekazanie autorskich praw majątkowych, np. konsultacje. Według Kodilla bezpieczniej jest przyjąć, że IP Box obejmie ok. 80-90 proc. wartości na fakturze.  

Trzeba też pamiętać o ryzykach. W przepisach jest sporo zawiłości. Po ulgę powinni sięgać programiści, którzy wykonują od a do z cały program, lub samodzielny moduł. Efekty pracy rozliczanej preferencyjnym podatkiem muszą stanowić tzw. byty twórcze i systematyczne. Niestety ani twórczość ani systematyczność nie są jednoznacznie zdefiniowane w przepisach podatkowych.

Co więcej, osoby, które chcą skorzystać z IP Box, muszą również m.in. wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych i spełnić szereg innych wymogów bez gwarancji, że w przyszłości urząd skarbowy czegoś nie zakwestionuje.

WSA po stronie podatnika ws. IP Box

Warto natomiast zauważyć, że ostatnio sądy stanęły po stronie podatników w jednej z kwestii dotyczących IP Box – np. z wyroku WSA w Szczecinie (I SA/Sz 825/21) wynika, że Krajowa Informacja Skarbowa musi wydać interpretację, czy podatnik prowadzi działalność badawczo-rozwojową objętą preferencją – o czym informował „Dziennik Gazeta Prawna”. Nie jest to też, co istotne, pierwsze tego rodzaju orzeczenie korzystne dla przedsiębiorcy w WSA (dotąd skarbówka nierzadko odmawiała takiej interpretacji).

5 proc. podwyżek w IT

Według wynagrodzenia.pl w okresie od maja 2020 do kwietnia 2021 r. podwyżki w branży IT wyniosły 5 proc. dla specjalistów i kadry kierowniczej, a dla dyrektorów 4,2 proc.

Pracodawcy zadeklarowali też, że na kolejny rok planują podwyżki w wysokości 5 proc. na wszystkich poziomach stanowisk.

Według raportu Dice analitycy cyberbezpieczeństwa odnotowali średni wzrost wynagrodzeń w 2020 r. o 16,3 proc. r/r. Ich średnia roczna pensja w 2020 r. wyniosła 103 106 dol. To największy wzrost wynagrodzeń wśród stanowisk IT.

Z kolei według raportu Devire „Branża IT 2021/22″ w 2021 r. 4-krotnie zwiększyła się liczba ekspertów IT, którzy dostali podwyżkę (61 proc.) wobec 14 proc. w 2020 r. Apetyt na większe zarobki rośnie: 85 proc. pracowników oczekuje jeszcze wyższej płacy.

Mniej osób aktywnie szuka pracy

Na początku 2021 r. 33 proc. pracowników IT aktywnie poszukiwało nowej posady, a obecnie 27 proc. – według danych Devire.

Najbardziej aktywni są managerowie (39 proc.) i juniorzy (31 proc.). Mniejszą chęć do zmiany pracy widać wśród architektów, specjalistów zaangażowanych w proces produkcji oprogramowania i tzw. seniorów.